Bakı, 20 may, Sporaz.tv
Alimlər həşərat standartlarına görə yüksək intellektləri hələ antik dövrdə arıların qeyri-adi qabiliyyətlərini kəşf etməklə araşdırmağı sevirdilər. Ümumdünya Arılar Günü münasibətilə TASS bu həşəratlara futbol oynamağı öyrədən təcrübədən bəhs edir.
Sporaz.tv məlumat verir ki, verir ki, arılara top vermək və onları hədəfə doğru irəliləməyi öyrətmək ideyası Londonun Kraliça Meri Universitetinin alimləri tərəfindən irəli sürülüb. Oyunun köməyi ilə onlar sübut etmək istəyirdilər ki, arı ailəsinin nümayəndələri təbii yaşayış mühitində onlara lazım olmayan bacarıqları öyrənməyə qadirdirlər.
Alimlər bu məqsədlə kiçik bir top götürüblər və plastik bir çubuqdan istifadə edərək, arılara onu çuxura doğru itələsələr, yem ala biləcəklərini nümayiş etdiriblər. Belə təlimdən sonra həşəratlar tapşırığı dəqiq yerinə yetirməyə başlayıblar Alimlər müəyyən ediblər ki, oyunun nümayişi həqiqətən vacibdir, çünki onsuz arılar futbol oynamağı daha yavaş öyrənirdilər.
Bal arılarının zəkasının başqa bir sübutu elm adamlarının oyun sahəsinə başqa rəngli toplar əlavə etmək qərarı idi. Həşəratların sarı olan toplar üzərində öyrədilməsinə baxmayaraq, onlar çuxura daha yaxın olanları hədəfə doğru aparmağa başlayıblar.
Tədqiqatın müəllifləri deyirlər: “Arıların bu yeni, prosesi diqqətlə müşahidə edərək və əvvəlcə onlara göstəriləndən daha yaxşı strategiya seçərək bu mürəkkəb problemi həll etmələri həşəratda görünməmiş dərəcədə olan davranış elastikliyini göstərir. Bu həşəratların misli görünməmiş idrak çevikliyi onu göstərir ki, ətraf mühit problemləri ilə qarşılaşanda, onlar həyat tərzləri ilə bağlı öyrənmə qabiliyyəti tələb edən fəaliyyətlərdə tamamilə yeni davranışları nisbətən tez ortaya çıxara bilirlər”.
Təcrübə bir neçə il əvvəl həyata keçirilib və başa çatdıqdan sonra onun müəlliflərindən biri Olli Lukola arıların futbol oyununu daha da möhtəşəm etmək planlarını açıqlayıb. O, arıların qol vurmaq üçün bir-biri ilə yarışmasını istəyirdi. Bu işin nəticələri hələlik ictimaiyyətə açıqlanmayıb.
Lukola deyib: “Bu nəticələr göstərir ki, kiçik, qum dənəciyi ölçüsündə beyinin mütləq sadə olduğunu demək düzgün deyil; o, çox təsiredici olan mürəkkəb problemləri həll edə bilər”.
Arılar futbol oynamaqla yanaşı, həşəratlar üçün qeyri-adi olan bir sıra bacarıqlara malikdirlər. Onlar bir-biri ilə rəqs edərək ünsiyyət qura, sadə hesab əməliyyatlarını öyrənə və insan üzlərini tanıya bilirlər.
Ümumdünya Arılar Günü mayın 20-də – müasir arıçılığın banisi, XVIII əsrdə yaşamış sloveniyalı Anton Yanşanın doğum günündə qeyd olunur.
